7 mốc khám thai quan trọng khi mang thai chị em cần lưu ý

Khi mang thai, ngoài chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi thì thăm khám là một việc làm cực kỳ quan trọng để vừa giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mẹ và bé, đồng thời vừa giúp phát hiện, xử lý nhanh chóng những bất thường có thể xảy đến. Khám thai vào thời điểm nào khiến nhiều thai phụ băn khoăn? Lắng nghe chuyên gia chia sẻ 7 mốc khám thai quan trọng cần hết sức lưu ý.

Khám thai là gì?

Khám thai là một hình thức được thực hiện để theo dõi, kiểm tra đầy đủ quá trình thai nhi phát triển, đồng thời giúp phát hiện và xử lý nhanh chóng, kịp thời các bất thường ở thai nhi hoặc ở thai phụ.

Thông qua việc làm này, bác sĩ sẽ nắm được cụ thể tình trạng sức khỏe của cả hai mẹ con, từ đó giúp đưa ra những lời khuyên, tư vấn về chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng phù hợp.

Việc thăm khám nên được thực hiện càng sớm càng tốt tại địa chỉ y tế, phòng khám uy tín, tin cậy. Thông thường, các mẹ cần đi khám thai khi thai được 8 tuần tuổi để bác sĩ có thể kiểm tra xem phôi thai đã vào nằm trong tử cung hay chưa, vị trí, tim thai… để tránh một số trường hợp không mong muốn.

Trong quá trình thăm khám, bác sĩ cũng có thể thực hiện một số xét nghiệm như xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, siêu âm nghe tim thai, kiểm tra, phân tích nước tiểu, xét nghiệm công thức máu… Tùy vào từng tình trạng, bác sĩ sẽ đưa ra các phương pháp thăm khám phù hợp cho thai phụ.

Thai phụ cần chú ý nhớ rõ lịch khám thai do bác sĩ đưa ra để phòng tránh được những rủi ro, biến chứng không mong muốn trong giai đoạn thai kỳ của mình. Bên cạnh đó, việc làm này cũng giúp thai phụ có một thai kỳ khỏe mạnh, đặc biệt là giúp bé yêu trong bụng phát triển một cách đầy đủ, ổn định.

Chị em nên tìm hiểu:

- mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì

- dấu hiệu nhận biết có thai

7 mốc khám thai quan trọng mà thai phụ cần lưu ý

Thông thường, các bác sĩ thường khuyến khích thai phụ nên đi khám thai với 3 mốc quan trọng đó là: 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối để nắm rõ tình hình sức khỏe của bản thân, đồng thời giúp kiểm tra quá trình phát triển của thai nhi.

Cụ thể hơn, tổng số lần thăm khám bắt buộc trong suốt giai đoạn mang thai của người phụ nữ là 7 lần. Riêng với những mẹ bầu nào có tiền sử hoặc đang mắc phải các bệnh lý như tiểu đường, tim mạch, bệnh về huyết áp… thì số lần khám sẽ nhiều hơn so với những thai phụ có sức khỏe ổn định.

Cụ thể hơn thì thai phụ cần chú ý đến 7 mốc khám thai quan trọng cần lưu ý sau đây:

1. Mốc khám thai đầu tiên: Chậm kinh khoảng 2 – 3 tuần

Lần đầu tiên thai phụ cần đi khám thai là khi nhận thấy mình có hiện tượng chậm kinh kèm theo một số biểu hiện nghi ngờ có thai như ốm nghén, buồn nôn, đi tiểu nhiều lần, nhạy cảm với mùi vị, ra máu báo thai… Đặc biệt, trường hợp chị em sử dụng que thử thai thấy hiện lên 2 vạch màu đỏ rõ ràng thì cần đi thăm khám ngay để xác định chính xác xem có phải mình đã mang thai hay chưa.

Trong lần khám thai đầu tiên này, thông thường bác sĩ sẽ thực hiện một số đánh giá sau:

• Kiểm tra một số chỉ số như chiều cao, cân nặng để tính ra chỉ số BMI của thai phụ, từ đó đánh giá một cách cụ thể để xem thai phụ có nguy cơ bị béo phì, thừa cân hay không. Trong trường hợp có bất thường, bác sĩ sẽ tư vấn cụ thể cho thai phụ về cách kiểm tra cân nặng trong quá trình mang thai để có thể hạn chế được các biến chứng có thể xảy ra.

• Kiểm tra huyết áp, mạch, tim mạch… để đánh giá tổng thể tình trạng sức khỏe của thai phụ, giúp phát hiện một số bệnh lý mà thai phụ có thể gặp phải như đái tháo đường, huyết áp cao, các bệnh lý nội, ngoại… và phát hiện tiền sản giật – một biến chứng thường gặp khi mang thai.

• Thực hiện siêu âm 2D nhằm kiểm tra một số vấn đề như thai đã nằm trong tử cung chưa, thai làm tổ đúng vị trí hay chưa, các vấn đề như đa thai, thai trứng, thai ngoài tử cung, dấu hiệu dọa sảy thai, thai chết lưu…

• Thực hiện kiểm tra, xét nghiệm dịch âm đạo nhằm phát hiện một số bệnh lý phụ khoa nguy hiểm như u xơ tử cung, đa nang buồng trứng, viêm cổ tử cung, ung thư cổ tử cung… để đưa ra cách điều trị phù hợp.

• Thực hiện xét nghiệm máu nhằm phát hiện một số bệnh lý như bệnh thủy đậu, giang mai, bệnh sởi, viêm gan B, Rubella, HIV/AIDS… Với những thai phụ có tiền sử sảy thai liên tiếp thì cần làm thêm xét nghiệm CMV và Toxoplasma.

• Thực hiện một số xét nghiệm khác nữa như xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu, xét nghiệm công thức máu, yếu tố Rhesus (Rh), xét nghiệm nhóm máu.

• Tính số tuổi thai và ngày dự sinh cho thai phụ dựa vào ngày đầu của kỳ kinh cuối.

Ngoài ra, trong lần khám thai đầu tiên này, bác sĩ cũng sẽ tư vấn đầy đủ cho thai phụ về chế độ dinh dưỡng, các loại khoáng chất, vitamin cần thiết khi mang thai, tư vấn lối sống sinh hoạt và các loại thực phẩm, đồ uống cần tránh và tư vấn một số loại thuốc nên sử dụng.

Bác sĩ cũng sẽ tư vấn cho thai phụ một số xét nghiệm sàng lọc trước sinh bắt buộc trong suốt giai đoạn thai kỳ, sau đó hẹn lịch thăm khám cho lần tiếp theo.

2. Mốc khám thai thứ 2: Thai từ 11 – 13 tuần 6 ngày

Đây là mốc khám thai lần thứ 2 cực kỳ quan trọng mà bắt buộc các thai phụ cần nhớ rõ, được thực hiện khi thai trong khoảng thứ 11 – 13 tuần tuổi.

Với lần thăm khám thai này, bác sĩ sẽ thực hiện:

• Kiểm tra một số vấn đề, chỉ số như huyết áp, cân nặng, đo huyết áp và thực hiện xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu nhằm đánh giá, kiểm tra tình trạng sức khỏe của mẹ và em bé.

• Thực hiện đo độ mờ da gáy, đo đo chỉ số xung (PI) ở động mạch tử cung nhằm kiểm tra, phát hiện một số vấn đề như dị tật thai nhi, thai không có sọ, bàng quang lớn, thoát vị rốn… do các bất thường ở nhiễm sắc thể gây ra.

• Thực hiện siêu âm 3D, 4D nhằm giúp bác sĩ khảo sát ban đầu về các tạng, hình thái các chi, cột sống của thai nhi trong bụng. Từ đó giúp bác sĩ kiểm tra xem thai có già tháng không, dấu hiệu trẻ sinh đủ hay thiếu tháng.

• Thực hiện xét nghiệm Double Test sàng lọc dị tật bẩm sinh để phát hiện, kiểm tra xem trẻ có nguy cơ bị dị dạng chi, hội chứng Down, thoát vị cơ hoành, hội chứng Patau, hội chứng Edwards… không. Trường hợp cho thấy thai nhi có nguy cơ cao bị dị tật bẩm sinh, bác sĩ sẽ làm thêm các xét nghiệm cần thiết khác như sinh thiết gai nhau (CVS), xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn (NIPT)…

• Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ thực hiện xét nghiệm PLGF để sàng lọc nguy cơ tiền sản giật.

3. Mốc khám thai thứ 3: Thai từ 14 – 22 tuần

• Ở lần thăm khám thứ 3 này, thai phụ vẫn được kiểm tra đầy đủ các chỉ số như huyết áp, cân nặng và làm một số siêu âm, xét nghiệm để bác sĩ nắm rõ tình trạng sức khỏe của mẹ, đồng thời có thể xác định được tình trạng phát triển của thai nhi.

• Thực hiện đo bề cao tử cung nhằm kiểm tra, đánh giá được tình trạng sức khỏe của thai.

• Đặc biệt, nếu thai phụ nào chưa làm xét nghiệm sàng lọc Triple test thì bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện nhằm phát hiện, kiểm tra xem thai nhi có nguy cơ bị mắc hội chứng đao hay nguy cơ dị tật nhiễm sắc thể hay không.

• Thực hiện siêu âm nhằm kiểm tra, phát hiện các bất thường về hình thái của thai nhi, điển hình như là các dị tật bẩm sinh, sứt môi, hở hàm ếch, dị dạng cơ quan nội tạng, dị dạng ở tay chân, dị tật ở não, tim… Với những trường hợp có nguy cơ dị tật, bác sĩ sẽ tiến hành chọc ối để kiểm tra cụ thể.

• Thực hiện thăm khám lâm sàng, siêu âm và các xét nghiệm đặc biệt nhằm phát hiện, chẩn đoán nguy cơ tiền sản giật, giúp phát hiện dấu hiệu dọa sinh non, sảy thai to, hở eo tử cung để có hướng xử lý phù hợp.

• Ngoài ra, ở lần thăm khám này, bác sĩ cũng sẽ biết được thai nhi có bị suy dinh dưỡng hay không, từ đó đưa ra chế độ ăn uống phù hợp để giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho thai nhi.

Chị em có thể muốn tìm hiểu:

- siêu âm thai ở đâu tốt

- chi phí siêu âm thai bao nhiêu

- đặt vòng tránh thai ở đâu uy tín

4. Mốc khám thai thứ 4: Thai từ tuần thứ 22 – 28

Đối với mốc khám thai thứ 4 này, bác sĩ sẽ thực hiện các công việc cần thiết sau:

• Kiểm tra huyết áp, cân nặng, huyết áp, thực hiện xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu… để nắm rõ hơn về tình trạng phát triển của thai nhi.

• Tiến hành đo khoảng cách bề cao tử cung nhằm kiểm tra, theo dõi sự phát triển của thai, nghe tim thai.

• Thực hiện siêu âm hình thái học thai nhi qua 4D để kiểm tra dị tật, vị trí bánh nhau, số lượng nước ối, các bất thường ở não, tim, cột sống, thận, bụng, xương, chân tay…

• Đồng thời, bác sĩ cũng sẽ làm nghiệm pháp dung nạp đường glucose để kiểm tra xem thai phụ có bị tiểu đường thai kỳ không, từ đó giúp điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp, đúng cách và có thể phải sử dụng thêm insulin.

• Với những trường hợp thai phụ mắc phải các bệnh lý như u buồng trứng, bị hở eo cổ tử cung, bác sĩ sẽ xem xét rồi can thiệp sớm bằng một số phương pháp như bóc, cắt khối u buồng trứng, khâu vòng cổ tử cung…

• Trong lần thăm khám này, thai phụ còn được tiêm phòng uốn ván mũi đầu tiên để bảo vệ an toàn cho sức khỏe của bản thân và của em bé trong bụng.

5. Mốc khám thai thứ 5: Thai từ tuần thứ 28 – 32

• Tương tự như các lần khám thai trước, thai phụ cũng sẽ được kiểm tra về huyết áp, cân nặng, xét nghiệm nước tiểu để xem có vấn đề gì bất thường không.

• Đồng thời, bác sĩ cũng sẽ tiến hành siêu âm Doppler màu trong các trường hợp nghi ngờ thai phụ mang song thai cùng bánh nhau, đái tháo đường thai kỳ, tăng huyết áp, thai chậm phát triển, bất thường ở tim thai, mẹ tăng cân chậm, bề cao tử cung tăng chậm…

• Bác sĩ cũng sẽ tiến hành siêu âm để xác định lại chính xác số lượng nước ối, vị trí của ngôi thai, vị trí bánh nhau cũng như sự phát triển của bào thai.

• Trong lần siêu âm này, bác sĩ cũng sẽ phát hiện được một số bất thường xuất hiện muộn ở thai nhi như não úng thủy, tắc ruột, nhiễm trùng bào thai trong thai kỳ…

• Ngoài ra, thai phụ cũng sẽ được tiêm vắc xin uốn ván mũi thứ 2.

6. Mốc khám thai thứ 6: Thai từ tuần thứ 32 – 36

Đây là giai đoạn mà thai nhi gần như có đầy đủ các cơ quan, bộ phận trong cơ thể. Các công việc của bác sĩ chuyên khoa trong lần thăm khám này có thể kể đến như là:

• Tiến hành siêu âm 4D để kiểm tra lại nguy cơ dị tật bẩm sinh một cách cụ thể, đầy đủ. Đồng thời, bác sĩ sẽ theo dõi hoạt động của động mạch tử cung, mạch rốn và động mạch não.

• Kiểm tra lại tim thai, đo đạc và ước tính kích thước cụ thể của thai qua một số xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, xét nghiệm Non – stress test (NST).

• Hướng dẫn thai phụ cách đếm cử động thai của bé yêu.

• Ngoài ra, bác sĩ còn kiểm tra khung chậu, cổ tử cung của mẹ bầu để đưa ra lời khuyên cụ thể cho quá trình chuyển dạ sắp tới.

7. Mốc khám thai thứ 7: Thai từ tuần 36 – 39

• Đây là mốc khám thai cuối cùng và rất quan trọng mà thai phụ cần ghi nhớ, bởi đây là khoảng thời gian mà thai phụ sắp bước vào quá trình chuyển dạ. Trong giai đoạn này, thai phụ bắt buộc cần đi khám 1 lần trong 1 tuần để đảm bảo an toàn cho cả mình và em bé.

• Ở lần khám thai cuối cùng, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm, làm thêm một số xét nghiệm để xác định, ước lượng cân nặng, ngôi thai của thai nhi, kiểm tra khung xương chậu của thai phụ để xác định xem thai phụ cần sinh thường hay sinh mổ…

• Đặc biệt, thai phụ cần sử dụng máy Monitor chuyên dụng trong sản khoa để bác sĩ nhận biết những cơn co tử cung cũng như các dấu hiệu thay đổi ở tim thai.

• Bên cạnh đó, bác sĩ cũng tư vấn cho thai phụ các dấu hiệu, biểu hiện bất thường cần thăm khám ngay như đau bụng từng cơn, chóng mặt, nhức đầu, ra máu âm đạo, rò rỉ nước ối…

• Tư vấn đầy đủ cho thai phụ các dấu hiệu của hiện tượng chuyển dạ để có thể nhập viện kịp thời, nhanh chóng.

• Ngoài ra, thai phụ cũng cần chú ý đến kiểm tra đầy đủ mỗi tuần trong khoảng thời gian gần sinh này để được hỗ trợ kịp thời.

Như vậy, hy vọng qua những thông tin mà các chuyên gia chia sẻ đã giúp chị em nắm rõ hơn về các mốc khám thai quan trọng và chú ý ghi nhớ. Có thể thấy, khám thai là một việc làm rất cần thiết để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh, đồng thời vừa giúp thai nhi phát triển được một cách toàn diện nhất. Tuy nhiên, chị em nên lựa chọn cho mình địa chỉ, phòng khám sản phụ khoa uy tín, chất lượng để giúp nhận được một kết quả chính xác.